Staż
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy podaje następującą definicję terminu staż: nabywanie przez bezrobotnego umiejętności praktycznych do wykonywania pracy przez wykonywanie zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą. Naukę zawodu organizują między innymi urzędy pracy. Jakie warunki należy spełnić, aby móc wziąć udział w stażach?
Podanie o staż
Urzędy pracy oferują bezrobotnym płatne staże. Stanowią one formę ich aktywizacji. Dzięki nim zarejestrowani zdobywają doświadczenie w nowej dziedzinie, co w przyszłości pomoże w znalezieniu stałego zatrudnienia. Aby móc wziąć udział w programach stażowych, należy być zarejestrowanym w placówce urzędu pracy i złożyć podanie o staż.
Jak podaje Powiatowy Urząd Pracy w Poznaniu, wniosek, który składa bezrobotny, powinien zawierać następujące informacje:
- dane organizatora stażu: nazwa firmy lub imię i nazwisko, siedziba, miejsce prowadzenia działalności oraz dane osoby reprezentującej firmę,
- liczba pracowników firmy,
- liczba stanowisk przewidzianych dla stażystów,
- dane opiekuna bezrobotnego,
- proponowany okres odbywania stażu, nie krótszy niż 3 miesiące,
- nazwa zawodu, komórka organizacyjna i stanowisko pracy stażysty oraz opis zadań zawodowych,
- wykształcenie i predyspozycje psychofizyczne wymagane od kierowanych na staż.
Najczęściej cała procedura wygląda tak, że bezrobotni muszą znaleźć pracodawcę, który zgodzi się na zorganizowanie praktycznej nauki zawodu. Następnie kandydaci do podjęcia stażu sporządzają wniosek i przedstawiają go urzędnikom odpowiedniej placówki PUP.
Umowa o staż
Umowa o staż podpisywana jest między pracodawcą a starostą. W dokumencie tym określa się wszystkie zasady pracy oraz zakres obowiązków, który uzależniony jest między innymi od rodzaju wykształcenia bezrobotnego, kwalifikacji zawodowych oraz doświadczenia. Stażyści wypełniają zadania pod okiem opiekunów. Staż może odbywać się w przedsiębiorstwach, rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub u osoby fizycznej prowadzącej na terytorium Polski działalność w zakresie sadownictwa, produkcji roślinnej oraz zwierzęcej, ogrodniczej bądź rybnej.
Staż z urzędu pracy – warunki
Na staż z urzędu pracy kierowani są: bezrobotni do 25 roku życia, osoby długotrwale borykające się z brakiem zatrudnienia, niepełnosprawni, bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych, bezrobotni, którzy po odbyciu kary pozbawiania wolności nie znaleźli pracy, bezrobotni powyżej 50 roku życia, bezrobotni samotnie wychowujący co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia. W tej formie aktywizacji nie mogą natomiast uczestniczyć studenci kształcący się w trybie stacjonarnym. Podczas wypełniania zadań stażystom nie przysługuje urlop wypoczynkowy, ponieważ z formalnego punktu widzenia nie nawiązano stosunku pracy. Bezrobotni mogą liczyć na 1 dzień wolnego na każde 30 dni stażu. Oprócz tego przysługują im wolne soboty i niedziele. Dzień pracy powinien trwać 8 godzin.
Staż – wynagrodzenie
Jak wygląda kwestia staż – wynagrodzenie? Od 2019 roku stażyści z urzędu pracy otrzymują tak zwane stypendium stażowe, które wynosi 120% zasiłku dla bezrobotnych. Dodatkowo okres wykonywania zadań w takiej formie wlicza się do stażu pracy, wymiaru urlopowego oraz emerytury. Stażyści nie podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu. Mają za to płacone składki rentowe oraz wypadkowe.
Ile trwa staż?
Kolejne istotne pytanie to: ile trwa staż? Zarejestrowani bezrobotni będą musieli świadczyć usługi u pracodawcy od 3 do 6 miesięcy. Istnieje możliwość odbycia stażu kilkukrotnie w tym samym przedsiębiorstwie, przy czym łączna liczba miesięcy przepracowanych w jednym zakładzie nie powinna przekraczać roku. Odstęp między jednym stażem, a drugim (u tego samego pracodawcy) wynosi co najmniej 24 miesiące. W sumie jeden bezrobotny ma prawo wykonywać zadania na stażu z urzędu pracy maksymalnie przez 2 lata.
Czy można zrezygnować ze stażu?
Czy można zrezygnować ze stażu? Przerwanie stażu jest dopuszczalne tylko w pewnych sytuacjach, np. gdy bezrobotny otrzymał długo wyczekiwaną ofertę pracy. Jeżeli okazuje się, że wykonywane obowiązki nie zgadzają się tymi, które zostały zawarte w umowie, to stażysta ma prawo złożyć skargę do urzędu pracy. W takiej sytuacji urzędnicy muszą rozpatrzyć zastrzeżenia i orzec, czy staż zostaje przerwany.
Jeżeli bezrobotny zdecyduje się zrezygnować ze stażu bez żadnych ważnych przyczyn, musi ponieść konsekwencje. Traci wtedy status bezrobotnego na 120 dni, 180 dni lub 270 dni, w zależności od tego, który raz zarejestrowany przerwał staż.